عصر اینترنت اشیاء (IoT) و ۱۰ نکته کلیدی برای ورود سازمان‌ها و صنایع به آن

بر خلاف آنچه به نظر می‌رسد، پذیرش موثر IoT‌ در عصر اینترنت اشیاء (یا به طور صحیح‌تر، اینترنت چیزها!)، تنها با بکارگیری تعدادی ابزار هوشمند و حسگر در یک سازمان یا صنعت محقق نمی‌شود و این تنها یک گام از مسیر است. آماده‌کردن یک سازمان و مجموعه تجاری برای آینده، مستلزم بازاندیشی در نحوه تعامل سازمان با فناوری و جستجوی فرصت‌هایی است که با بکارگیری IoT مهیا خواهند شد. از این‌رو مجموعه‌های اقتصادی باید IoT را نه تنها یک فناوری، بلکه چارچوب نوینی برای سازماندهی مجدد و ادامه کسب‌و‌کار پیشین خود بدانند، ابزاری که می‌تواند رابطه‌ای دائمی با مشتریان ایجاد کرده و از طریق تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده، منجر به بهبود عملکرد شود.

با توجه به آنچه گفته شد قصد داریم تا در ادامه این مطلب از وبلاگ لینکپ، به مرور ده اقدام کلیدی بپردازیم که ماسیج کرانز (Maciej Kranz) قائم‌مقام گروه نوآوری‌های استراتژیک سیسکو در کتاب خود آورده و به کسب‌و‌کارها پیشنهاد داده است تا با رعایت آن‌ها به سمت یک سازمان مبتنی بر IoT حرکت کنند.

۱- در عصر اینترنت اشیاء متفاوت فکر کنید و از اینکه «غیرمعمول» بنظر برسید، نترسید!

به منظور طراحی یک چشم‌انداز مناسب برای بکارگیری موثر IoT در سازمان و یا صنعت‌تان، بیش از آن‌که به تخصص مهندسان یا دانش پژوهشگران نیاز باشد، به جسارت، ژرف‌اندیشی و بررسی مجدد تمامی فرآیندهای مجموعه نیاز است؛ البته این‌بار از زاویه‌ای غیرمتداول و با هدف کشف فرصت‌هایی که با IoT و برای بهبود فرآیندها فراهم خواهد بود. پس متفاوت فکر کنید و از اندیشیدن به ایده‌های غیرمعمول نترسید!

۲- به جای فناوری، بر روی «بهبود کسب‌و‌کارتان» تمرکز کنید

هدف اصلی از بکارگیری IoT حل «مشکلات وقعی» مجموعه‌تان است، نه صرفا شاد کردن گیک‌های شرکت با انجام پروژه‌هایی که باحال بنظر می‌رسند! بنابراین نگذارید تحت تاثیر جو غالب، تصمیمی شتاب‌زده گرفته شود که تاثیری واقعی بر بهبود فرآیندهای سازمانتان ندارد. برای تعیین نقطه شروع مناسب باید وقت کافی اختصاص دهید، جلسات هم‌اندیشی برگزار کنید، نمونه‌های مشابه را بررسی نمایید و نهایتا با آزمایش و مطالعه نتایج حاصل، ادامه مسیر را طراحی کنید.

۳- یک «تیم مناسب» شکل داده و از فرآیندهای مناسب استفاده کنید

به‌منظور پذیرش و توسعه IoT در سازمان خود لازم است یک تیم از شرکای داخلی و خارجی سازمان تشکیل دهید. مطمئن شوید که آن‌ها به خوبی با یکدیگر سازگار شده و به‌صورت تیمی کار می‌کنند. همچنین با تعیین فرآیندها و شاخص‌های (KPIs) مناسب و تا حد ممکن مبتنی بر استانداردهای آزاد و معتبر، مسیر آینده را روشن‌تر کنید.

۴- برای «تغییرات» پیش رو و سازگار با عصر اینترنت اشیاء «نقشه‌راه» طراحی کنید

تمرکز راهبردی و بلندمدت برای مدیریت تغییرات و مقابله با مقاومت‌های سازمانی در مقابل آن‌ها مساله‌ای کلیدی در پذیرش IoT است. بکارگیری IoT در سازمان لازمه پیمودن مسیری است که در هر گام، شیوه عملکرد و ارزش‌آفرینی مجموعه شما را تغییر خواهد داد و از این رو طبیعی است که در هر مجموعه‌ای مقاومت‌هایی مقابل آن صورت گیرد که برای مواجهه با آن‌ها باید آماده شد. علاوه بر این سعی کنید با تبیین نتایج کسب‌شده در گام‌های قبل برای سایر بخش‌های مجموعه، آن‌ها را در ادامه مسیر با خود همراه‌تر کنید.

۵- راهکارهای IoT خود را با «امنیت» مناسب پایه‌ریزی کنید

امنیت در حوزه‌های پیشین فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز موضوعی کلیدی بوده و از این‌رو طبیعی است که با افزایش ابزارهای متصل در عصر IoT، مساله‌ای حساس‌تر نیز باشد. از این‌رو باید تلاش شود تا از همان ابتدا به جنبه‌های امنیتی راهکارها و شیوه‌ی اجرای آن‌ها توجه کافی شود و هر فرد از تیم خود را ملزم به لحاظ‌کردن این مساله در فعالیت‌هایش بداند.

در مطلب دیگری از وبلاگ، به مرور پنج مورد دیگر از اقدامات کلیدی برای حرکت به سمت سازمانی مبتنی بر IoT در عصر اینترنت اشیاء خواهیم پرداخت.

۶- اینترنت اشیاء صنعتی/سازمانی را با حل مشکلات کوچک‌تر آغاز کنید

معمولا در سازمان‌ها و صنایع مشکلات متعددی وجود دارد که IoT می‌تواند برای آن‌ها راه‌حل ارایه کند. برای نمونه می‌توان به دریافت اطلاعات لحظه‌ای فرآیندها برای بررسی مشکلات احتمالی و همچنین کنترل از راه‌دور آن‌ها اشاره کرد. از این رو توصیه می‌شود به جای تلاش برای حل یک مشکل بزرگ و پیچیده که معمولا سرمایه‌گذاری و مدت زمان بیشتری نیز می‌طلبد، تلاش کنید تا با حل مساله‌ای کوچک، کار ورود اینترنت اشیاء به سازمان/صنعت خود را آغاز کنید. بدین‌ترتیب پس از موفقیت در آن، راه را برای جذب منابع بیشتر و برداشتن گام‌های بعدی باز خواهید کرد.

۷- در توسعه اینترنت اشیاء صنعتی و سازمانی، از یک شبکه همکاران بهره بگیرید

کلید موفقیت صنایع و سازمان‌ها در عصر اینترنت اشیاء، همکاری با شرکا و بازیگران فعال در این عرصه است. زنجیره ارزش اینترنت اشیاء حلقه‌های بسیار متنوعی را در بر می‌گیرد و از این رو برای بکارگیری مناسب آن نیازمند تعامل و همکاری با سایر مجموعه‌ها هستیم. در این راستا باید راهبردی باز را در پیش گرفت و بر مقاومت‌های سنتی در این زمینه غلبه کرد.

۸- همزیستی سیستم‌های مختلف و تجمیع‌پذیری آن‌ها را (Interoperability & Integration) اولویت خود قرار دهید

هم‌اکنون سازمان‌ها و صنایع غالبا از سیستم‌هایی استفاده می‌کنند که هر یک به صورت اختصاصی توسعه یافته‌اند و قابلیت تطبیق با راهکارهای نوین مبتنی بر اینترنت اشیاء (IoT) را ندارند و باید با سیستم‌های جدید دیگری جایگزین شوند. برای سیستم‌های آتی مجموعه تلاش کنید تا مسیر گذشته را ادامه ندهید و از سامانه‌هایی استفاده کنید که با بکارگیری استانداردهای آزاد، به خوبی قابلیت تطبیق با سایر سامانه‌ها را داشته باشند. توجه کنید که کم‌توجهی به این مساله در آینده موجب تحمیل هزینه‌های زیاد و غیر قابل جبرانی خواهد شد.

۹- در مسیر توسعه اینترنت اشیاء در صنعت خود، از محصولات و خدمات متنوع استفاده کرده و خود نیز با توسعه‌دهندگان همگام باشید

همان‌طور که اشاره شد، تجمیع‌پذیری راهکارهای اینترنت اشیاء و همچنین استفاده از شبکه همکاران، موضوعی مهم در بکارگیری IoT است. راهبرد دیگری که در همین راستا و برای تحقق اهداف یاد شده می‌توان در پیش گرفت استفاده هم‌زمان از چند ارایه‌دهنده (Vendor) اینترنت اشیاء و قفل نشدن به یکی از آن‌هاست. همچنین به جای اینکه صرفا یک سفارش‌دهنده باشید، در کنار توسعه‌دهندگان خدمات IoT قرار بگیرید. با کار مشترک بهتر می‌توانید خدمات آن‌ها را با صنعت‌تان تطبیق داده و در آینده مدیریت کنید.

۱۰- داده‌ها و برنامه‌های کاربردی را پیشران توسعه اینترنت اشیاء در صنعت و سازمان خود قرار دهید

به این نکته توجه داشته باشید که ارزش نهایی اینترنت اشیاء در مجموعه شما از طریق استفاده مفید از داده‌های جمع‌آوری‌شده و برنامه‌های کاربردی آن فراهم خواهد شد، نه صرفا متصل کردن بخش‌های مختلف به هم. در حقیقت این تحلیل داده‌ها و برنامه‌های کاربردی است که پیشران گسترش IoT در صنعت/سازمان شما خواهد بود. پس این مساله را جدی گرفته و اجرای آن را در صدر برنامه‌های خود قرار دهید.

امیدواریم با بکارگیری نکات فوق بتوانید تجربه‌ای عالی در بکارگیری IoT داشته باشید و فراموش نکنید که لینکپ نیز در این مسیر با افتخار همراه شما خواهد بود (درباره لینکپ بیشتر بدانید).